ความเครียดทำให้อ้วนได้อย่างไร?

ช่วงไหนที่มีความเครียด เรามักรู้สึกอยากกินจุบจิบ หิวบ่อย ควบคุมการกินได้ยาก ส่งผลต่อน้ำหนักตัว สิ่งเหล่านี้ไม่ใช่แค่ความรู้สึก แต่เป็นกลไกที่เกิดขึ้นในสมอง จากฮอร์โมนในร่างกาย บทความนี้จะช่วยให้เราเข้าใจ เตรียมพร้อมการลดน้ำหนักในระยะยาวได้อย่างถูกต้องค่ะ

ความเครียด ส่งผลให้อ้วนได้อย่างไร

เมื่อเราเผชิญกับภาวะเครียด ร่างกายจะหลั่งฮอร์โมน คอร์ติซอล ออกมา ฮอร์โมนตัวนี้มีหน้าที่เตรียมร่างกายให้พร้อมรับมือกับสถานการณ์คับขัน ซึ่งรวมไปถึงการเพิ่มระดับน้ำตาลในเลือด กระตุ้นให้เรารู้สึกหิว และเพิ่มการสะสมไขมัน

ผลกระทบต่อการลดน้ำหนัก

• เพิ่มความอยากอาหาร : คอร์ติซอลกระตุ้นฮอร์โมน เกรลิน (Ghrelin) ที่ทำให้เรารู้สึกหิว และลดฮอร์โมน เลปติน (Leptin) ที่ทำให้เรารู้สึกอิ่ม ส่งผลให้เรากินมากขึ้น ควบคุมการกินได้ยาก
• สะสมไขมัน : คอร์ติซอลกระตุ้นให้ร่างกายเก็บสะสมไขมัน โดยเฉพาะบริเวณหน้าท้อง สะโพก และต้นขา ไขมันส่วนนี้เผาผลาญได้ยาก ทำให้ลดน้ำหนักได้ยากขึ้น
• เผาผลาญน้อยลง : คอร์ติซอลลดการเผาผลาญพลังงานของร่างกาย ทำให้เรารู้สึกอ่อนเพลีย ไม่อยากออกกำลังกาย ส่งผลต่อการเผาผลาญไขมัน
• นอนไม่หลับ : ความเครียดทำให้เรานอนหลับยาก นอนหลับไม่เพียงพอ ส่งผลต่อฮอร์โมนที่ควบคุมความหิวและอิ่ม กระตุ้นให้อยากกินมากขึ้น

3 วิธีลดความเครียด

ต่อไปนี้เป็นเคล็ดลับในการจัดการกับอารมณ์ และความเครียด ที่สามารถนำไปปรับใช้ได้ตามแต่ละสถานการณ์ของเรา

1.เริ่มจากอารมณ์ (Emotional)

• ยิ้ม และหัวเราะให้มากขึ้น มีงานวิจัยพบว่า การหัวเราะเพียง 15 นาที / วัน ช่วยให้อายุยืนขึ้นได้ 7 ปี
• เมื่อมีเรื่องเครียด ลองฝึกการหายใจ ให้ช้า และลึกขึ้น
• กลิ่นหอม ช่วยให้อารมณ์ดี และส่งผลดีต่อเซลล์สมอง
• ฝึกการมองหาข้อดีของสิ่งรอบตัว จะช่วยให้เป็นคนที่มีความสุขได้ง่าย

2.ใส่ใจดูแลร่างกายให้ดี (Physical)

• ลดการบริโภค น้ำตาล ให้น้อยที่สุด แม้การทานของหวานจะทำให้รู้สึกดีชั่วคราว แต่ในระยะยาวจะส่งผลเสียต่อสุขภาพ และน้ำหนักตัว
• การอยู่ในสภาพแวดล้อมที่รก ไม่เรียบร้อย จะส่งผลให้เรารู้สึกเครียดไม่รู้ตัว จึงควรหาเวลาจัดห้องให้เป็นระเบียบบ้าง
• การออกกำลังกาย ยังคงเป็นวิธีที่ดีที่สุด แต่สำหรับคนที่ไม่มีเวลา หรือไม่สะดวก อาจเพิ่มการลุกขึ้นเดินบ่อยๆ แทนการนั่งนานๆ
• ดื่มน้ำ และนอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ

กินจุบกินจิบ เป็น 1 ในพฤติกรรม ที่เกิดจากความเครียด  เพราะร่างกายจะหลั่งฮอร์โมนคอร์ติซอลออกมา กระตุ้นให้อยากอาหาร โดยเฉพาะอาหารที่มีน้ำตาล ไขมันสูง หรืออาหารรสเค็มจัด

3.รักษาจิตใจให้สมบูรณ์ (Mental)

• มีงานวิจัยพบว่า อาหารที่ดีต่อสุขภาพ จะส่งผลให้จิตใจแจ่มใส
• ลดการเสพสื่อที่รุนแรง เร้าอารมณ์ในทางลบ อาจดูคลิปน้องหมา แมว น่ารักๆ แทน (ช่วยได้จริง)
• วิตามิน D มีผลกับสภาพจิตใจ จึงควรหาเวลาไปถูกแดดบ้างเป็นครั้งคราว หรือทานวิตามินเสริม
• อย่าละเลยการดูแลความงาม (ในแบบของคุณเอง) เพราะเมื่อเรารู้สึกมั่นใจ จะช่วยให้เรารู้สึกดีกับตนเอง

สรุปการดูแลความเครียด เพื่อลดน้ำหนักอย่างยั่งยืน

การลดน้ำหนักไม่ใช่แค่การควบคุมอาหาร แต่ต้องจัดการกับความเครียดควบคู่ไปด้วย เทคนิคต่างๆ เหล่านี้ จะช่วยให้คุณรู้สึกผ่อนคลาย ลดความอยากอาหาร ควบคุมการกินได้ง่ายขึ้น ส่งผลดีต่อการลดน้ำหนักและสุขภาพโดยรวม

การลดน้ำหนักอย่างยั่งยืน ต้องใช้เวลา อดทน และใจเย็น สิ่งสำคัญคือต้องดูแลตัวเองทั้งด้านร่างกาย และจิตใจ ไปพร้อมกัน

หากคุณรู้สึกว่า ความเครียดเริ่มส่งผลเสียต่อการใช้ชีวิตมากเกินไป แนะนำให้ปรึกษา กรมส่งเสริมสุขภาพจิต หรือ โทร. 1323 สายด่วนสุขภาพจิต ได้ 24 ชม.