สิวเป็นปัญหาผิวหนังที่พบบ่อย แม้จะดูเหมือนเป็นปัญหาของวัยรุ่น แต่ผู้ใหญ่ก็เผชิญกับปัญหาสิวได้เช่นกัน สิวในผู้ใหญ่ หรือที่เรียกว่า Adult Acne มีลักษณะ และสาเหตุที่แตกต่างจากสิวในวัยรุ่นอย่างไร?
สิวในผู้ใหญ่เกิดจากอะไร?
มีหลายคนพบว่าแม้จะอายุมากกว่า 30 หรือ 40 ปีแล้วยังเป็นสิวอยู่ สิวในวัยผู้ใหญ่สามารถเกิดได้แม้จะเป็นวัยหมดประจำเดือน สาเหตุที่แท้จริงยังไม่ชัดเจนแน่นอน แต่เชื่อว่าเป็นอิทธิพลจากเรื่องของฮอร์โมน
มีงานวิจัยที่พบว่า ผู้ที่เป็นสิวปานกลาง ถึงรุนแรงในช่วงวัย 25 มีแนวโน้มที่จะเป็นสิวต่อไปหลังอายุ 30 ปี โดยมักพบในเพศหญิงมากกว่าเพศชาย เนื่องจากเพศหญิงมีการเปลี่ยนแปลงของระดับฮอร์โมนตลอดช่วงอายุ ในขณะที่เพศชายมีความคงที่มากกว่าค่ะ
งานวิจัยเรื่องค่าเฉลี่ยของสิวในผู้ใหญ่ ผู้เข้าร่วมวิจัยจำนวน 749 คน มีอายุมากกว่า 25 ปี Prevalence of facial acne in adults
1.ฮอร์โมนเปลี่ยนแปลง
สิวในวัยรุ่นมักเกิดจากฮอร์โมนเพศชายที่เพิ่มสูงขึ้นในร่างกาย แต่ในผู้ใหญ่ สิวอาจเกิดจากฮอร์โมนที่เปลี่ยนแปลงไปตามวัย เช่น ฮอร์โมนเพศหญิงในผู้หญิงวัยหมดประจำเดือน
2.ความเครียด
เป็นปัจจัยกระตุ้นสิวในทั้งวัยรุ่นและผู้ใหญ่ แต่ในผู้ใหญ่ ความเครียดอาจส่งผลต่อฮอร์โมนและระบบภูมิคุ้มกัน ทำให้สิวเรื้อรังและรักษายากขึ้น
3.ผลิตภัณฑ์ที่ไม่เหมาะกับสภาพผิว
เช่น ผลิตภัณฑ์ที่มีน้ำมันมาก หรือผลิตภัณฑ์ที่อุดตันรูขุมขน อาจเป็นสาเหตุของสิวในผู้ใหญ่
4.ยาบางชนิด
เช่น สิวจากการใช้สเตียรอยด์ ยาคุมกำเนิด ยาต้านซึมเศร้า อาจทำให้เกิดสิวหรือสิวรุนแรงขึ้น
5.สภาพผิว
ผิวหนังของผู้ใหญ่จะบางลง และแห้งกร้านตามกาลเวลา สิ่งนี้อาจทำให้รูขุมขนอุดตันได้ง่ายขึ้น และทำให้สิวรักษายากขึ้น
นอกจากนี้ปัจจัยกระตุ้นทั่วๆ ไป ยังทำให้เกิดสิวได้ เช่น การแต่งหน้า อาหารบางชนิดทำให้เกิดสิว เช่น คาร์โบไฮเดรตที่มีค่าน้ำตาลสูง นมวัว เป็นต้น นอกจากนี้ยังมีปัจจัยอื่นๆ อีก เช่น ความอ้วน การสูบบุหรี่ รังสีอัลตราไวโอเลต การใช้ยาบางชนิด การพบเจอมลภาวะต่างๆ เป็นต้น
การรักษาสิวในวัยผู้ใหญ่
- การใช้ยาที่มีส่วนผสมของวิตามินเอ เช่น เรตินอล ร่วมกับยาปฏิชีวนะแบบรับประทาน
- กรณีสิวรุนแรง อาจต้องใช้ยาแบบรับประทานภายใต้การควบคุมของแพทย์
- การใช้ยาปฏิชีวนะแบบรับประทาน ไม่เกิน 6 เดือน เพราะการใช้ยาต่อเนื่องอาจเสี่ยงต่อการดื้อยา
- การรักษาด้วย เลเซอร์ในกลุ่มแสงสีเหลือง เพื่อลดการอักเสบ และการทำงานของต่อมไขมันในรูขุมขน
สำหรับผู้หญิง อาจมีภาวะอื่นๆ ที่อาจทำให้เกิดสิวในวัยนี้ได้ เช่น ถุงน้ำในรังไข่ (PCOS) หรือโรคเกี่ยวกับฮอร์โมนอื่นๆ การใช้ยาฮอร์โมนที่มีฤทธิ์ลดฮอร์โมนเพศชาย เป็นอีกทางเลือกในการรักษา
สิวในวัยผู้ใหญ่ ต่างจากสิวของวัยรุ่นอย่างไร?
สิวในผู้ใหญ่ และวัยรุ่นมีลักษณะที่ไม่แตกต่างกันค่ะ ดังนั้นในการรักษาจึงต้องดูตามสภาพปัจจัยของแต่ละบุคคล แต่โดยทั่วไปอาจมีข้อสังเกตดังนี้
- ผู้ใหญ่ที่มีปัญหาสิวมักจะกังวลเกี่ยวกับปัญหาอื่นๆ ร่วมด้วย เช่น ริ้วรอย รูขุมขน ความกระชับของผิว หรือปัญหาอื่นๆ การรักษาจึงต้องมีความครอบคลุมที่มากกว่า
- สิวในผู้ใหญ่มักจะปรากฏที่ครึ่งล่างของใบหน้า ในขณะที่สิวในวัยรุ่นมักจะเกิดขึ้นที่ T-zone และแก้ม
- ในช่วงวัยรุ่น สิวส่งผลกระทบต่อเพศชายและเพศหญิงพอๆ กัน แต่สิวในผู้ใหญ่มักส่งผลกระทบต่อผู้หญิงบ่อยกว่าผู้ชาย เนื่องจากระดับฮอร์โมนมีความผันผวนมากขึ้นตลอดชีวิตของผู้หญิง ในขณะที่ฮอร์โมนเพศชายมีแนวโน้มที่จะคงที่มากกว่าค่ะ
- การสูบบุหรี่ มีการศึกษาที่ตีพิมพ์ในปี 2018 แสดงให้เห็นว่าในกลุ่มผู้ใหญ่ที่เป็นสิว ผู้ที่สูบบุหรี่มีแนวโน้มที่จะเป็นสิวมากกว่าวัยรุ่นที่สูบบุหรี่
ปัญหาของสิวในวัยผู้ใหญ่
สิวในผู้ใหญ่ มักเป็นปัญหาของคนส่วนน้อย จึงอาจส่งผลกระทบต่อสภาพจิตใจ และคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยได้ อาจทำให้เกิดความรู้สึกหดหู่ วิตกกังวล และสูญเสียความมั่นใจในตัวเอง
การรักษาสิวต้องใช้เวลาที่ค่อยเป็นค่อยไป ควบคู่กับการปรับพฤติกรรม โดยสังเกตจากสภาพแวดล้อมภายนอกที่อาจเป็นตัวกระตุ้น
สรุปการรักษาสิวในผู้ใหญ่
การรักษาสิวในผู้ใหญ่ อาจมีความซับซ้อนกว่าสิวในวัยรุ่น เนื่องจากปัจจัยกระตุ้นที่มีความหลากหลาย ในบางคนอาจต้องใช้เวลานานกว่าจะเห็นผลค่ะ ในกรณีที่สิวขึ้นเล็กน้อยสามารถเกิดขึ้นได้ปกติ และมักดีขึ้นเองใน 7-14 วัน แต่หากมีการลุกลามพร้อมกันหลายจุด หรือเป็นเรื้อรังนานกว่า 1 เดือน แนะนำให้ปรึกษาแพทย์ผิวหนัง เข้ารับการรักษาให้ต่อเนื่อง จะช่วยให้ผิวดีขึ้นได้ระยะยาวค่ะ
อ้างอิงข้อมูลส่วนหนึ่งจาก Hopkinsmedicine/adult-acne